[614]
Autograph: Zürich StA, E II 358, 111r.-v. (Siegelspur) Teilübersetzung: [Hans Heinrich Füssli], in: Njbl. der Chorherren auf das Jahr 1781, 3. Stück, [Zürich 1780], S. 8f; [Pestalozzi], Lavater 28, Anm.
Dankt für die Hilfe, die sein Schwager Hans Sunnenmann bei Bullinger gefunden hat. Berichtet ausführlich, wie Heinrich Lavater mit einem Studenten aus Lindau am Abend [des 4. Juli] — entgegen den Weisungen seines Hauswirts Bedrot, der gerade zusammen mit [Christian] Herlin beim durchreisenden Simon Grynäus zu Besuch war -heimlich in der nahen III baden ging, diese sodann wetteifernd durchquerte und beim Zurückschwimmen wegen eines Krampfes vor den Augen des Leiters [Melchior Cumanus] und einiger Schüler des Kollegiums ertrank; nach dem Geständnis seines Begleiters hatten sie schon um die Mittagszeit an derselben Stelle gebadet, wobei ein ähnlicher Zwischenfall glimpflich abgelaufen sei. Bittet um weitere Förderung von [Hans Sunnenmann]. Bullinger wird die letzten Neuigkeiten, über die Besetzung von Münster usw., kennen. Grüße.
S. et conscientiae tranquillitatem per Christum.
Ex literis sororii mei Ioannis Sunenman haud ita pridem intellexi, doctissime Bullingere, tua neutiquam vulgaria in illum beneficia 1 atque adeo expositam benevolentiam, pro quibus ut gratias tibi diligenter agerem, nihil aliud iam remorabatur me quam fidelis tabellio 2 , quem ubi pro votis tandem fuissem nactus.
Res tam acerba interim totum me sic concussit, ut in eo, quod conceperat animus, nihil amplius valeret: tristis, inquam, et inopinatus Henrici Lavateri interitus, de quo cum prolixe scribere non sinat dolor nimis vehemens, paucis, sed verissime tibi significare tamen volui 3 . Commodum diverterat in urbem nostram Tubinga rediens Simon Grynaeus 5. nonas iulii 4 , quem cum postridie singuli salutavissemus, Bedrotus (utpote familiarior amicus) a coena iterum cum Herlino illum convenit super autore quodam graeco negotium habens, omnibus convictoribus suis (ut putabat) domi relictis 5 . Verum subduxerant se Lavaterus et Lindaviensis 6 clanculum ad ripam fluminis Ellae 7 non procul a moenibus egressi, ibi dum frigida lavare parant, forte cum aliquot scholasticis praefectus collegii nostri 8 illis supervenit ac suis, ut una lavent, copiam facit, ipse spectator ludi futurus. Porro caeteris iuxta ripam in vado haerentibus Lavaterus cum sodali, quasi aliis ignaviam exprobraturi, audacter ad ulteriorem
Briefe_Vol_05_277 | arpa |
---|
ripam contendunt, quo cum pervenissent et iam periculorum securi mirantibus reliquis et applaudentibus eadem audatia renatare studerent. Ecce, vires miserum Henricum repente, qua amnis erat altissimus, destituunt, ita ut vel ipse emergere vel aliorum opera iuvari minime posset. Spasmo fortiter correptum esse inter natandum coniiciunt (et fortasse non vane), qui tradoediae interfuerunt; non enim clamaverat nisi semel ac iterum, cum iam mergeretur, et priusquam ingrederentur flumen dixisse ferunt, se nihil cuiquam natando concessurum, si non tam facile spasmum pateretur. Imo, quod tandem fassus est nobis ille Lindaviensis, eodem die eodem loci idem pene accidisset Henrico; nam dum Bedrotus a prandio nobis comitantibus invisit Grynaeum, illi duo soli laverunt omnibus nescientibus, et Henricum genius suus admonuerat, quid cavere deberet, cum inter lavandum adeo illi membra constringerentur a spasmo, ut periculum sodali fateretur. Interdixerat omnino balneis non semel Bedrotus omnibus suis, et forte inter prandendum iocans ex vetere vulgi superstitione retulerat diem s[ancti] Huidrichi ominosum esse, multos aquis aut lapsu solere perire 9 Sed haec omnia miserum et imprudentem Henricum ab interitu, qui iam imminebat, vindicare non potuerunt. Urgebat scilicet fatum, et omnino illi pereundum erat, nunquam enim alias ita subduxit se aut quoque insalutato praeceptore progressus est. Nullum habuit Bedrotus, qui minus obiurgandus aut minus esset a vitiis vel periculis deterrendus. Ipse per se sapere videbatur, quo nomine cum ceteris charior esset preceptori suo, graviorem etiam luctum eidem sua morte concivit. Dolet non minus, quam si filium amisisset, nec solum dolet, sed etiam veretur, ne tu vel pater Henrici 10 culpam in se coniiciatis. Quod ut non faciatis, etiam atque etiam rogo. Quantum enim hominis et praeceptoris cura prospici potest, nihil intermisit, quo minus Henrico tale quiddam accideret. Ego, qui propemodum cum Bedroto communem habeo domum, liquido hoc testari possum. Proinde aequiores sitis homini vobis amico et ob adversum casum perinde ac vos adflicto. De te non dubitamus, ||111v. quin scias humanos casus humane interpretari, sed pater ut moderatius ferat, plurimum in tua situm erit prudentia ac fide. Utinam iucundiora mihi ad te scribere licuisset; fortasse stilum nonnihil animi tersisset alacritas. Nunc cum prae moerore et luctu squaleat animus, verba etiam non nisi sordida mihi effluunt.
Ago tibi gratias pro beneficiis in affinem meum 11 collatis quam possum maximas polliceorque tam pro his quam pro vetere nostra amicitia paratum esse me tibi gratificari, quacunque in re potuero.
De Monasterio Westphaliae occupato 12 et aliis, quae nova feruntur, haud dubie dudum certior es redditus.
Briefe_Vol_05_278 | arpa |
---|
Saluta mihi Leonem 13 , Pellicanum, Theodorum 14 et reliquos doctos ac studiosos.
Vale cum tuis omnibus.
Argentorati, 4. idus iulii anno 1535.
Petrus Dasypodius.
[Adresse darunter:] Insignis eruditionis et humanitate a commendabili viro domino Henricho Bullingero, Tigurinae ecclesiae antistiti, amico suo ac fratri. Zürich.