[1655]
Abschrift von unbekannter Hand (17. Jh.) a : Zürich ZB, Ms F 46, 694 Ungedruckt
Die Frage einer Veröffentlichung des Korans bleibt auch im Rat umstritten, nachdem sich die Vertreter der Universität nicht einigen konnten; [Oswald]Myconius, Markus [Bertschi], [Martin Borrhaus] und Jakob Imeli haben sich dafür ausgesprochen, [Bonifacius] Amerbach, Wolf[gang Wissenburg], Jakob [Truckenbrot] und [Sebastian] Münster dagegen; beide Parteien sind aufgefordert, dem Rat ihren Standpunkt auf Samstag [26. August] schriftlich darzulegen. Obwohl die befürwortende Haltung Luthers, Philipp [Melanchthons], Bucers und der Zürcher bereits bekannt ist, bittet Oporin um ein formelles Schreiben der Kirche und eventuell auch des Rates von Zürich; will versuchen, eine Verschiebung der Verhandlung auf Montag zu erreichen. Übersendet das Urteil Bucers aus dessen soeben eingetroffenem Brief; die Gegner verweisen auf Edikte von Theodosius [II.] und weiteren Kaisern, weshalb der Rat schlimme Befürchtungen hegt.
S. Negocium de Alcorani editione 2 magis adhuc perturbatum est quam unquam
antea. Sperabat senatus a prudentissimis illis academiae viris 3 certi
aliquid conclusum iri; sed postquam et illos inter se dissentire videt, nempe
aliis pro nobis, aliis contra nos statuentibus et constanter suam utrisque
sententiam urgentibus, ipse quoque senatus valde adhuc ambiguus est, quid
potissimum sit in re tam ardua decernendum. Miconius, Marcus 4 , Cellarius 5 ,
lacobus Imelin 6 , qui est Wolfii 7 doctoris diaconus, sententiam suam omnino
pro nobis tulerunt; contra nos autem acerrime sese opposuerunt Amerbachius,
Wolfius, Iacobus 8 concionator apud d[ivum] Theodorum, hoc est
Amerbachii simia, et Munsterus, impudentissimum illud caput, qui in re suaBriefe_Vol_12_169 arpa
et mihi cum ipso communi non dubitat b etiam sententiam ferre contra nos. 9
Illi itaque non cessant clandestinis consiliis illud, quod semel institutum illis
est, ita perrumpere, et tantum effecerunt, ut iam etiam coram senatu rursus
respondendum sit illis quatuor, qui nostrarum sunt partium, ubi ipsi sua
quoque argumenta scriptis offerent. 10 Itaque, nisi dominus aliquorum corda
convertet, video magnum nobis periculum imminere. Dies ad senatum illa
proponendi et de tota re decernendi ad proximi sabbathi diem 11 dicta est, et
quamquam serius paulo id mihi nunciatum esset ab amicis, tamen non potui
omittere, quin rursum meo aere ac sumptu tabellarium hunc 12 conducerem
vobisque rem omnem exponerem oraremque insuper, mi Theodore 13 , Bullingere,
Bellicane 14 , ut vos vestrum omnium, hoc est ecclesiae vestrae nomine
literas ad senatum nostrum mitteretis proque hac communi causa, quae in
gloriam domini ad detegendam impietatem illam Mahummetanam instituta
est, apud senatum nostrum nobis patrocinaremini, alioqui gravissime periclitatura.
15 Quamquam enim nobiscum sentiant ecclesiarum praecipuarum
coryphaei et antistites primarii, Lutherus 16 , Philippus 17 , Bucerus 18 , vos 19 , tamenBriefe_Vol_12_170 arpa
adhuc nescio quo pacto adhuc amplius quidam affectibus suis abripiuntur,
quibus haud dubie occurri aut satisfieri etiam amplius poterit aliquando,
si literae vestrae ecclesiae nomine scriptae ad senatum etiam audiantur. Nam
apud universitatem non magis moverunt, quam si quis Caucasum pugno
depellere conetur. Obsecro vos per amorem Christi c et gloriam nominis
ipsius, ne me hac in re destituatis, pio et ecclesiae profuturo negotio. Forte
autem non obfuerit, si et senatus vestri literae accedant, 20 quibus scilicet
prava quorundam de hoc facto concepta de nobis existimatio excusetur et
senatus noster admoneatur, ne displicere sibi persuadeatur id, quod tot ecclesiis
praecipuis d , Wittenbergensi, Argentinensi, Tigurinae, et praecipuis
apud nos quoque verbi ministris utilissimum futurum videtur. Longior esse
nec possum nec debeo; dabo operam interea, si saltem efficere queam, ut
sententia in diem lunae proximum 21 suspendatur, etiamsi illorum, quos dixi,
sententiae e ad diem sabbathi proponi debent f . Dominus iuvet, et regnabit in
aeternum, invitis omnibus diabolis et membris eorum.
Valete, fratres et domini longe omnium colendissimi.
Basileae, 1542, 24. augusti.
Mitto hic Buceri sententiam, quam ex literis eius hodie primum allatis descripsi. 22 Theodosii et nescio quorum caesarum edicta ab adversariis vehementer inculcantur; 23 unde magistratus timet coelum ruiturum 24 , si edatur in lucem liber tam modis omnibus pestifer toti orbi futurus.
Io. Oporinus
vester.
[Ohne Adresse.]